گزارش‌دهی «پایداری» و «مسئولیت اجتماعی شرکتی» در ایران: گذشته، حال و آینده

گزارش مسئولیت اجتماعی/پایداری (CSR/Sustainability Reporting) گزارشی است که به صحبت راجع به عملکرد اجتماعی و محیط زیستی یک سازمان می‌پردازد. برخلاف گزارش‌های مالی که برای سهامداران و نهادهای نظارتی مالی منتشر می‌شود، این گزارش‌ها برای عموم ذی‌نفعان و با نگاهی همه‌جانبه به عملکرد یک بنگاه یا سازمان تدوین می‌شوند و در آنها طیف وسیعی از شاخص‌های عملکردی و نحوۀ مدیریت آنها مورد بحث قرار می‌گیرد.

حدود یک دهه از اولین تجارب انتشار گزارش‌دهی پایداری و مسئولیت اجتماعی شرکتی در ایران و حدود 20 سال از جدیت‌یافتن این موضوع در فضای کسب‌وکار بین‌الملل می‌گذرد. به نظر می‌رسد که گزارش‌دهی پایداری/مسئولیت اجتماعی امروز، بخشی جدایی‌ناپذیر از فضای کسب‌وکار بین‌المللی شده و روند روبه‌رشد توجه به آن، حتی برای شرکت‌های مستقر در کشورهای منطقه و کشورهای در حال توسعه هم موضوعیت پیدا کرده است. در سال 2025 با شرایطی روبرو هستیم که 96 درصد از 250 بنگاه برتر دنیا و همچنین در حدود 80 درصد از بنگاه‌های برتر ملی کشورهای با درآمد متوسط و بالا، راجع به مباحث پایداری و مسئولیت اجتماعی گزارش‌دهی می‌کنند. زمین بازی این موضوع در فضای کسب‌وکار بین‌الملل به شدت در حال تکامل است و حتی واحدها و مدیران مرتبط با این مباحث نیز دارند جایگاهی مشخص و رده‌بالا در سازمان‌ها پیدا می‌کنند.

با توجه به رشد روزافزون اهمیت مسئولیت اجتماعی شرکتی و گزارش‌دهی پایداری در سطح جهانی، نیاز به بررسی و تحلیل این موضوعات در ایران بیش از پیش احساس می‌شود. فضای مسئولیت اجتماعی شرکتی در ایران در ده سال اخیر با همه فراز و فرودها، تحولات و اتفاقات مختلفی را پشت سر گذاشته است. برآوردها نشان می‌دهد که در این یک دهه، چیزی نزدیک به 50 بنگاه اقتصادی تلاش کرده‌اند تا حداقل یک بار، گزارشی از جنس مسئولیت اجتماعی یا پایداری منتشر نمایند. با این حال، ما هنوز نسبت به روندهای جهانی و حتی منطقه‌ای، شرایط نوپاتری در این زمینه داریم.

رویداد «گزارش‌دهی پایداری و مسئولیت اجتماعی شرکتی در ایران: گذشته، حال و آینده» که به همت مدرسه توسعه پایدار برگزار می‌شود، فرصتی است برای گردهمایی کارشناسان، پژوهشگران ، سیاست‌گذاران و فعالان حوزۀ کسب‌وکار تا به تبادل نظر دربارۀ درس‌آموخته‌ها، چالش‌ها، فرصت‌ها و تجربیات موفق در این زمینه بپردازند. 

این رویداد به عنوان یک بستر مناسب برای ارتقای آگاهی، تبادل تجربیات و ایجاد همکاری‌های جدید میان ذی‌نفعان مختلف این حوزه عمل خواهد کرد و امید داریم که بتواند به ارتقای وضعیت گزارش‌دهی پایداری/مسئولیت اجتماعی در کشور عزیزمان یاری برساند تا شاهد این باشیم که از این رهگذر، در سالیان آینده، عملکرد اجتماعی و محیط زیستی بنگاه‌های اقتصادی و سازمان‌ها در ایرانِ جاودانیمان، بهبود یابد و مجموعۀ تلاش‌ها و هزینه‌کردهای اشخاص، سازمان‌ها و دستگاه‌های سیاست‌گذار در این عرصه، بتواند به نقش‌آفرینی موثرتر بنگاه‌ها و سازمان‌های اقتصادی در توسعه پایدار کشور عزیزمان منجر شود.

–زمان‌بندی رویداد و ارائه‌ها–

·     بخش یک (20دقیقه): ارائۀ «نگاهی به وضعیت گزارش‌دهی پایداری و CSR در ایران و جهان» – هامون طهماسبی

·     بخش دو (دو ارائۀ 20 دقیقه‌ای و هر کدام 10 دقیقه پرسش‌وپاسخ-جمعا 60 دقیقه): بیان تجربۀ گزارش‌دهی پایداری

o   ایرانسل: مهران بخشی‌پور

o   فجر انرژی خلیج فارس (پتروشیمی فجر سابق): بهنام صیفوری

·     بخش سه (90 دقیقه): پنل بحث و گفتگو دربارۀ «آیندۀ گزارش‌دهی پایداری و مسئولیت اجتماعی در ایران»

o   دبیر پنل: حسین محمودی

o   با حضور (به ترتیب حروف الفبا): امین سرتیپی، هامون طهماسبی، هوشنگ فضلی و ندا کردونی

+امکان طرح دیدگاه از سمت حضار

·   بخش پایانی (10 دقیقه): ارائه برنامۀ آینده مدرسه توسعه پایدار در زمینۀ گزارش‌دهی پایداری- متین شهیاد