کسب‌ و کار اجتماعی

«مدرسه توسعه پایدار» برگزار می‌کند:

***توجه: این رویداد به شکل مجازی برگزار می شود و شرکت در آن نیازمند ثبت‌نام قبلی -رایگان- است***(لینک ثبت‌نام در انتهای صفحه قرار دارد)

درباره رویداد

کسب‌وکارهای اجتماعی، گونه‌ای نوظهور از سازمان‌ها در ادبیات مدیریت هستند که از ترکیب کسب‌وکارها از یک سو، و سازمان‌های خیریه‌ و مردم‌نهاد، از سوی دیگر، تشکیل ‌شده‌اند. داشتن یک ماموریت اجتماعی جدی و از سوی دیگر، تکیه بر فروش محصول و خدمات برای درآمدزایی، دو ویژگی زیربنایی مهم این نهادهای ترکیبی هستند. علی رغم جذابیت مفهوم «کسب‌وکار اجتماعی» در فضای بین‌الملل و نیز داخل کشور، هنوز بحث‌ها پیرامون ویژگی‌ها و خصوصیات بایستۀ این نهادهای نوظهور به قوت باقی است و پژوهشگران و فعالین این حوزه در تلاشند که از مسیر بروز نظریات جدید و نیز با تکیه بر تجربه، بتوانند فضای مبهم این سازمان‌ها را واضح‌تر و متمایزتر از اشکال دیگر سازمانی کنند.
یکی از موضوعات بحث‌برانگیز در مورد کسب‌وکارهای اجتماعی، مسئله «سود مازاد» ای است که ممکن است از فعالیت‌های آنها تولید شود و به همراه خود سوالات و چالش‌های زیر را به وجود بیاورد:
• کسب‌وکار اجتماعی، بایستی حتما ساختاری غیرانتفاعی داشته باشد یا می‌تواند بین سهام‌داران خود، سود تقسیم کند؟
• در صورت تقسیم سود، آیا موجودیت اجتماعی آن در گذر زمان در معرض خطر و انحراف به سمت اهداف تجاری قرار نمی‌گیرد؟ برای مثال، تقاضای سهام‌داران برای سود بیشتر، ممکن نیست سبب قربانی‌شدن اهداف و اصول اجتماعیِ عمدتا هزینه‌بر در طول زمان شود؟ پیگیری همزمان اهداف اجتماعی و اقتصادی در گذر زمان، چقدر واقع‌بینانه است؟
• در صورت غیرانتفاعی بودن، آیا ساختارهای حقوقی پشتیبانی‌کنندۀ این گونه از کسب‌وکارها در فضای اقتصادی کشور وجود دارد و چه گونه‌ای از ثبت حقوقی برای آنها مناسب‌تر است؟ خلاء‌های قانونی در این زمینه چیست و چطور باید رفع شود؟
• باتوجه به اینکه کسب‌وکارهای اجتماعی در مسیر شکل‌گیری خود ممکن است از مشارکت‌های مادی و غیرمادی حامیان و شرکای خود استفاده کنند، آیا برای این مشارکت‌کنندگان در ساختار سهام یا اداره شرکت باید جایگاهی دیده شود و در صورت پاسخ مثبت به چه شکل باشد که فلسفه وجودی و ساختار انتفاعی یا غیرانتفاعی آن را با تناقض روبرو نکند؟ در صورت پاسخ منفی، آیا می‌توان نتیجه گرفت که تولید سود در کسب‌وکار اجتماعی به خاطر دِینی که از سمت حامیان بر گردن خود دارد، مجاز نیست؟
• در ساختارهای غیرانتفاعی ناسودبر، چطور می‌توان از جذب سرمایه برای کمک به توسعه کسب‌وکار و گسترش دامنه اثرگذاری اجتماعی آن بهره برد به شکلی که با آن ساختار دچار تعارض نشود؟ اگر در کسب‌وکار اجتماعی سود مازاد تولید نشود، مساله تامین مالی را چگونه و به چه اشکالی می‌توان حل نمود؟

***

در این رویداد که در قالب سلسله نشست‌های «توسعه پایدار برای ایران» برگزار می‌شود، قصد داریم که حضور صاحب‌نظرانی از دو دیدگاه مختلف و متضاد، سعی کنیم سوالات چالشی بالا و مساله «سود مازاد» در کسب‌وکار اجتماعی را بیشتر واکاوی و تبیین کنیم تا به ایجاد درک بهتر نسبت به این مفهوم نوظهور و راهگشا در فضای فعالیت‌های اجتماعی-اقتصادی کشور کمک کرده باشیم. امید داریم که با تکیه بر دستاوردهای این رویداد، در آینده درباره دیگر ابعاد هویتی «کسب‌وکارهای اجتماعی» نیز جلسات بحث مشابهی را پایه‌ریزی کنیم.

بخش اول: ارائه مقدماتی راجع به مساله سود در کسب و کار اجتماعی

ارائه دهنده: هامون طهماسبی (مدرسه توسعه پایدار دانشگاه صنعتی شریف)

• در بخش اول برنامه، ارائه‌ای کوتاه جهت آشنایی شرکت‌کنندگان با چیستی کسب و کار اجتماعی و مساله سودآوری در آن بیان خواهد شد تا مقدمه‌ای باشد برای ورود به بخش بعدی که طرح دیدگاه‌های چالشی و متفاوت درباره سوالات نشست است.

بخش دوم: طرح دیدگاه، بحث و مناظره پیرامون «مساله سودآوری در کسب و کار اجتماعی»

با حضور روح الله حمیدی مطلق و مهدی معماریان از فعالین حوزه کسب و کار اجتماعی

(امکان طرح بحث و مشارکت از سوی حضار نیز وجود دارد)

دبیر و تسهیل‌گر گفتگو: هامون طهماسبی (مدرسه توسعه پایدار دانشگاه صنعتی شریف)

• مهدی معماریان، دانش‌آموختۀ دکتری کارآفرینی دانشگاه تهران و کنشگر میدانی این عرصه و یک فعال اجتماعی است. او رئیس هیئت مدیره موسسه غیرانتفاعی «افق بخش سوم» است که علاوه بر چندین پروژه اقدام‌پژوهی کارآفرینی اجتماعی در زمینه توانمندسازی زنان، محیط زیست و حمایت‌های تغذیه‌ای، بیش از ۱۵ سال است که به طور مستمر در حوزه نظری در رابطه چیستی و چگونگی کارآفرینی اجتماعی و افق‌های آن برای ایران به پژوهش و مشاوره می‌پردازد. «مانیز» یکی از مجموعه‌های نام‌آشنایی است که مهدی معماریان با همسرش، نسیم یادگار، آن را پایه‌گذاری کرده‌اند و به تولید کیسه‌های پارچه‌ای دوستدار محیط زیست با کمک زنان سرپرست خانوار مشغول است. او طرفدار دیدگاه غیر انتفاعی برای کسب‌وکار اجتماعی است.

• روح الله حمیدی مطلق، دانش‌آموختۀ دکتری مدیریت دانشگاه صنعتی شریف و فعال اجتماعی-اقتصادی است. او بنیان‌گذار شتابدهنده نوآوری اجتماعی «هم‌نو» و عضو هیات مدیره صندوق نوآوری اجتماعی است. حمیدی مطلق، سال‌ها در عرصه‌های مرتبط با نوآوری اجتماعی به پژوهش، مشاوره و فعالیت عملیاتی پرداخته است و پیش از این مدیر گروه نوآوری و کسب‌وکار اجتماعی در پژوهشکده سیاستگذاری دانشگاه صنعتی شریف بوده است. مجموعه «ویتا» به عنوان اولین مرکز تخصصی احیا و بازیابی تجهیزات پزشکی در کشور، یکی از مجموعه‌های شاخصی است که توسط روح الله حمیدی مطلق، بنیانگذاری شده است. او طرفدار دیدگاه انتفاعی برای کسب‌وکار اجتماعی است.

• هامون طهماسبی، دانش‌آموختۀ دکتری مدیریت دانشگاه صنعتی شریف و فعال اجتماعی است. او بنیان‌گذار مدرسه توسعه پایدار دانشگاه صنعتی شریف است و در حوزه‌های مرتبط با توسعه پایدار و مسئولیت اجتماعی سازمان‌ها به فعالیت آموزشی، پژوهشی و مشاوره‌ای می‌پردازد. طهماسبی در سالیان اخیر به مطالعه ویژه در حوزه گونه‌شناسی کسب‌وکارهای اجتماعی در ایران مشغول است و در این رویداد، دبیری نشست و تسهیلگری گفتگو را بر عهده خواهد داشت.

این رویداد به شکل مجازی برگزار می‌شود. شما از هر جای ایران یا جهان، با یک گوشی هوشمند یا یک کامپیوتر متصل به اینترنت می‌توانید در این برنامه شرکت کنید. برای شرکت در رویداد نیاز به نصب نرم‌افزار ندارید (رویداد در محیط سایت اسکای روم برگزار می‌شود). در روز همایش، لینک شرکت در برنامه برایتان ایمیل خواهد شد. لطفا در ورود آدرس ایمیل و مشخصات خود دقت کنید. ‌

گروه  بوتان، از بهمن 98 به عنوان حامی ویژه سلسله نشست‌های «توسعه پایدار برای ایران» در کنار ما قرار گرفته است. مدرسه توسعه پایدار، قدردان نگاه مثبت و همراهی بلندنظرانۀ مدیران محترم این مجموعۀ تولیدیِ باسابقۀ کشورمان است. امیدواریم که در کنار همراهی سایر اشخاص و نهادهای دغدغه‌مند، با همدیگر بتوانیم قدم مثبتی برای اعتلا و پیشرفت و آبادانی میهن عزیزمان برداریم.
گفتنی است که شرکت بوتان، از برندهای خوشنام و با سابقه ملی کشورمان است که در حوزۀ مسئولیت اجتماعی، به فعالیت‌های متعدد و ارزشمندی می‌پردازد. دعوت می‌کنیم که در صورت تمایل از وب‌سایت این شرکت در بخش مسئولیت اجتماعی دیدن کنید تا با این فعالیت‌ها، بیشتر آشنا شوید: کلیک کنید